به مناسبت روز زن ومادر: جایگاه مادران و زنان سرمایهای که تمدن بر آن بنا میشود
در جهانی که هر روز با سرعتی چشمگیر تغییر میکند، بازگشت به ریشههای انسانی و بازخوانی نقشهای بنیادینی که ضامن شکلگیری تمدن بودهاند بیش از هر زمان دیگر ضرورت دارد، یکی از این نقشهای بیبدیل جایگاه مادر و زن است، جایگاهی که اگرچه هزارانبار درباره آن سخن گفته شده، اما هنوز هم حقیقت آن فراتر از توصیفها باقی مانده است.

به گزارش دید روز،در جهانی که هر روز با سرعتی چشمگیر تغییر میکند، بازگشت به ریشههای انسانی و بازخوانی نقشهای بنیادینی که ضامن شکلگیری تمدن بودهاند بیش از هر زمان دیگر ضرورت دارد، یکی از این نقشهای بیبدیل جایگاه مادر و زن است، جایگاهی که اگرچه هزارانبار درباره آن سخن گفته شده، اما هنوز هم حقیقت آن فراتر از توصیفها باقی مانده است.
زن و مادر، تنها نقشآفرینان یک بخش از زندگی نیستند،بلکه ستونهاییاند که زیربنای اخلاق، رشد، امنیت روانی و حتی توسعه اجتماعی بر آن استوار شده، پرداختن دوباره به این جایگاه نه صرفاً یک ستایش عاطفی، بلکه ضرورتی برای درک بهتر مسیر پیشرفت جامعه است؛ مسیری که بدون شناخت نقش زن و مادر، همواره ناتمام خواهد ماند.
با وجود آنکه در طول تاریخ، روایتها و توصیفهای فراوانی درباره مقام مادر و زن بیان شده، هنوز بسیاری از ابعاد تأثیرگذار این دو رکن مهم آنگونه که باید در مرکز توجه قرار نگرفته است. شاید دلیل این کم توجهی، عظمت نقشی باشد که در قالب واژهها نمیگنجد؛ نقشی چنان عمیق که کمتر نگاه تحلیلی توانسته همه ابعاد آن را تبیین کند.
زن در طول تاریخ، فراتر از نقشهای ظاهری و معمول اجتماعی ظاهر شده است. نقش او در ساختارهای فرهنگی، اقتصادی و روانی جامعه آنچنان گسترده و مؤثر است که بسیاری از تحولها، آرام اما پیوسته در سایه تعالی زن اتفاق میافتد. وقتی از زن سخن میگوییم، از موجودی حرف میزنیم که توانایی ایجاد تعادل میان عقل و احساس را دارد؛ و همین پیوند هوشمندانه، جامعه را از افراط و تفریط دور میسازد.
در طی نسلها، زنان نخستین معلمان بشر بودهاند؛ آموزشدهنده زبان، اخلاق، اعتمادبهنفس و مهارتهای بنیادین زندگی. اگر روانشناسان امروز از «هویت اولیه» یا «الگوی دلبستگی» سخن میگویند، ریشه آن در آغوش زنان و مادرانی است که نخستین معنای امنیت و آرامش را به انسان منتقل میکنند.
مادر نقطه اتصال انسان با زندگی است
مادر نقطه اتصال انسان با زندگی است، موجودی که در سکوت سنگینترین مسئولیت دنیا را بر دوش میکشد. مانند خلق انسان و تربیت جان
جمله معروفی میگوید: «هر تمدنی که مادران قوی داشته، نسلهای قوی پرورده است.» این حقیقتی است که در مطالعات تاریخی و اجتماعی بارها اثبات شده است.
مادران، نخستین مدیران بحران زندگیاند، از لحظهای که کودک با نخستین درد آشنا میشود تا زمان سردرگمی نوجوانی و شکستهای بزرگسالی، امنترین نقطه برای بازگشت، مادر است. مادر پیش از پرسیدن، میفهمد؛ پیش از فهمیدن، میبخشد؛ و پیش از خواستن، میدهد.
جامعهای که زنان آرام داشته باشد، نسلهایی مطمئن خواهد داشت، بخش مهمی از تعادل رفتاری بزرگسالان ریشه در میزان آرامش دوران کودکی دارد آرامشی که بهطور مستقیم از مادر سرچشمه میگیرد.
زن بهعنوان محور خانواده، توانایی ویژهای در مدیریت هیجانات و روابط انسانی دارد. نحوه حل اختلافات، میزان تحمل و سبک ارتباطی او میتواند مسیر ارتباطی کل خانواده را تغییر دهد،از همینرو زن نه تنها عضو خانواده بلکه «معمار فضای عاطفی» آن است.
اگرچه برخی تصور میکنند نقش زن در تربیت به خانه محدود میشود، اما حقیقت این است که پایههای توسعه انسانی در خانه گذاشته میشود. مردان و زنان توانمند خلاق و مسئولیتپذیر دستپرورده مادرانی هستند که امید، نظم، درک و تلاش را به فرزندان آموختهاند.
تاریخ جهان سرشار از نامهایی است که پشت هر موفقیت بزرگ آنها، مادری حضور داشته که مسیر اندیشه را برای فرزند خود هموار کرده است. این نقش پنهان، یکی از بنیادیترین موتورهای پیشرفت جوامع است.
زن صاحبه قدرت نرم در جامعه
در ادبیات اجتماعی، نقش زن را «قدرت نرم» مینامند. این قدرت نه در ساختارهای رسمی و ابزارهای سخت، بلکه در تغییر نگرشها، اصلاح روابط انسانی و تقویت فرهنگ گفتوگو تجلی مییابد.
هرجا سخن از صلح تربیت، شفقت، مراقبت، رشد و سازش باشد، نقش زن پررنگتر از هر عامل دیگری دیده میشود.
مهمترین بخش این قدرت نرم توانایی زن در ساختن نسلهای انسانیتر و عاطفیتر است؛ کاری که هیچ ابزار سیاسی یا اقتصادی قادر به انجام آن نیست.
جامعه امروز با وجود پیشرفتهای تکنولوژیک، بیش از هر زمان دیگر تشنه آرامش مهربانی و درک متقابل است ارزشهایی که در ذات زن و مادر ریشه دارد. آنچه تمدنها را ماندگار میکند، تنها تکنولوژی و صنعت نیست بلکه حضور زنانی است که اخلاق را از نسلی به نسل دیگر منتقل کردهاند.
مقام زن و مادر فراتر از یک عنوان یا مناسبت تقویمی است،این مقام، ریشهای است که زندگی با آن ادامه مییابد و تمدن با آن شکوفا میشود، هرجا مادران با عزت زندگی کنند، جامعه با امید رشد میکند، و هرجا زنان در جایگاه واقعی خود قرار گیرند، آینده روشنتر خواهد بود،چرا که زن و مادر آغاز و استمرار زندگیاند.
نویسنده: فتانه ازانی



